Stan oświaty w Zgierzu-raport UMZ

Na ostatniej sesji Rady Miasta Zgierza przedstawiono raport nt. zgierskiej oświaty
z trzech ostatnich lat. O ile liczba inwestycji oraz jakość utrzymania placówek są dobre, wyniki uczniów w nauce pozostawiają wiele do życzenia. Ale czy naprawdę jest tak źle?

Z ustawy wynika, że każda gmina ma obowiązek zakładania oraz prowadzenia przedszkoli, ‘podstawówek’ oraz gimnazjów, zapewnienie im bazy lokalowej i odpowiedniego wyposażenia, zatrudniania nauczycieli i współfinansowania ich pensji, pomagania w procesie dydaktyczno-wychowawczym, kontrolowania wypełniania obowiązku szkolnego przez uczniów i zapewnienie im pomocy. Dla jednych to mało, dla drugich dużo. Budżety prawie wszystkich samorządów w Polsce pochłania w dużej mierze oświata (ok. 40%). Na tym niestety nie koniec. Rząd przesuwa kolejne obowiązki na samorządy, nie dokładając funduszy na ich realizację.

Naczelnik Wydziału Oświaty Urzędu Miasta Iwona Olszewska-Nowak zaprezentowała informacje o stanie realizacji zadań oświatowych oraz ich kosztów ponoszonych przez Miasto. Gmina Zgierz jest organem prowadzącym dla 11 przedszkoli, 8 szkół podstawowych, 3 gimnazjów i jednego liceum. Od 2010 roku wzrosła ilość dzieci
i nauczycieli w przedszkolach(odpowiednio: 71; 13). W pozostałych placówkach zaobserwować można zjawisko niżu demograficznego. Największą zgierską szkołą jest SP12, do której uczęszcza aż 518 uczniów, najmniejszą SP10 z liczbą uczniów 223. Wśród gimnazjów prym wiedzie dawna ‘dwójka’ przy ul. A. Musierowicza. Nad iloma uczniami Zgierz sprawuje opiekę? W roku szkolnym 2012/13 było ich 6127 rozdzielonych w 243 klasach, w tym 25 ‘zerówek’.

Warto dodać, że prawie 80% dzieci w wieku 3-5 lat uczęszcza do przedszkoli. Jest to o ok. 10% więcej niż średnia krajowa. Nieznacznie spadła ilość sześciolatków rozpoczynających wcześniejszą edukację w szkole podstawowej. Wynosi ona 84 dzieci(16 %).

Budynki

„Stan techniczny i funkcjonalność budynków oświatowych oraz urządzeń sportowych
i rekreacyjnych uznać należy za dobry. Są one uzależnione w znacznej mierze od nakładów finansowych przeznaczanych na ten cel w budżecie Gminy”- czytamy w raporcie. Na poprawę tego stanu miało wpływ powstanie sali gimnastycznej przy SP 12. Inwestycja, którą szacuje się łącznie na 3.750.000 zł, umożliwia uczniom lepsze komfort zajęć z wychowania fizycznego, odbywających się do tej pory na szkolnych korytarzach.

Szkoły posiadają m.in. 364 komputery i (to, co mnie zasmuciło) tylko 22 tablice interaktywne.

Przyglądając się nakładom na remonty można stwierdzić, że są one wykonywane dzięki własnym dochodom szkół. Na 12 inwestycji miasto sfinansowało dwie warte 83000 zł.

Nauczyciele

Jak wspomniałem na początku, jednym z obowiązków Gminy jest zatrudnianie nauczycieli. W wymienionych powyżej placówkach oświatowych pracuje ich 527. Dodajmy, że każda szkoła ma własną administrację i obsługę (woźnych, palaczy etc.). Tych jest 255. Urząd Miasta na kształcenie jednego nauczyciela przeznaczył 1.500 zł. Kwota ta nie uległa zmianie od ubiegłego roku szkolnego: „W ramach tych środków dofinansowano również organizację doradztwa metodycznego dla nauczycieli, organizację szkoleń i seminariów, przygotowanie materiałów szkoleniowych i informacyjnych, organizację warsztatów przedmiotowych
i szkolenia rad pedagogicznych”. Warto dodać, że proces doskonalenia nauczycieli przebiega latami w oparciu o plany przygotowane przez dyrektorów szkół. Kariera nauczycielska ma cztery stopnie. Im jest on wyższy, tym więcej czasu trzeba poświęcić na jego zdobycie. Awans zawodowy wiąże się również ze zwiększeniem wynagrodzenia. Przyjrzyjmy się liczbie nauczycieli na poszczególnych stopniach ścieżki zawodowej: stażystów jest 14, nauczycieli kontraktowych 81, mianowanych 174, dyplomowanych 258.  W ciągu roku przeprowadzono 13 awansów na stopień nauczyciela mianowanego.

Wyniki egzaminów

Poziom nauczania jest badany przez sprawdziany wewnętrzne, zewnętrzne i konkursy przedmiotowe. Jak na tym tle wypada nasze miasto? Egzamin maturalny w naszym mieście nie wypadł najgorzej. Wyższą średnią od krajowej i wojewódzkiej osiągnęliśmy z egzaminów z: historii (54.40%), historii muzyki (100%), informatyki (62%), języka niemieckiego na dwóch poziomach (p-59.50%, r-82%), matematyki (p-69.33% r -66.20%).Gorsi byliśmy
w fizyce i chemii. Podobne do średniej wyniki odnotowaliśmy z geografii.

Jeśli przyjrzymy się egzaminowi gimnazjalnemu, tutaj sytuacja wygląda gorzej. Biorąc pod uwagę wszystkie gimnazja, lepiej od średniej krajowej i wojewódzkiej wypadliśmy TYLKO
z języka niemieckiego na obu poziomach. Część humanistyczna i przyrodnicza jest niestety poniżej przeciętnej. Na uwagę zasługuje Gimnazjum nr 1. Uczniowie tej szkoły osiągnęli lepsze wyniki od średniej wojewódzkiej i krajowej z każdego egzaminu.

Przejdźmy do ostatniego typu egzaminów, czyli tzw. sprawdzianu szóstoklasisty. Na osiem „podstawówek” tylko SP1 osiągnęła wyniki poniżej 20 punktów. Najlepszymi okazały się SP8, SP12 i SP4.

Uczniowie najwięcej zajęć dodatkowych mieli zapewnionych w Gimnazjum nr 1, aż 124 godzin w tygodniu, w tym: 46 wykonywanych społecznie przez nauczycieli. Najwięcej czasu na naukę do egzaminów poświęcono w SLO im. R. Traugutta. Zagwarantowano tam aż 18 godzin tygodniowo. W „koszyku” zajęć pozalekcyjnych, których łącznie było 909, za 51 trzeba było uiścić opłaty. Były one głównie prowadzone w szkołach podstawowych.

Stypendia i pomoc finansowa

Od 2009 roku jest przyznawane stypendium Rady Miasta Zgierza. „Przyznanie stypendium edukacyjnego ma na celu promowanie uczniów wybitnie uzdolnionych, zachęcanie ich do reprezentowania i promocji Gminy Miasto Zgierz w konkursach i olimpiadach na szczeblu wojewódzkim, centralnym i międzynarodowym”. Pieniądze są wypłacane od września do sierpnia. W ubiegłym roku szkolne stypendium otrzymało siedmioro gimnazjalistów (150 zł dla każdego) oraz jeden uczeń szkoły podstawowej (100 zł). Łączny koszt wyniósł 13.800 zł.

Inną formą pomocy jest „Rządowy program wspierania uczniów”. W jego ramach przeznaczono 37.806,54 zł na zakup podręczników. W sumie zrealizowano 168 wniosków. Fundusze dotyczyły uczniów klas 1-4 szkoły podstawowej oraz pierwszej klasy gimnazjum.

Prawie pół miliona złotych przeznaczono na stypendia szkolne. Przyznawane są one uczniom zamieszkującym Zgierz, którzy znaleźli się chwilowo w złej sytuacji przez zdarzenie losowe. Na 483 wniosków, pozytywnie rozpatrzono 447. Największa liczba przyznanych świadczeń dotyczyła szkół podstawowych. Z zasiłków szkolnych, które wyniosły 2863,43 zł skorzystało 7 osób.

Miasto wspiera również pracodawców zatrudniających uczniów szkół zawodowych. Za jedną osobę przyjętą na 2 lata przysługuje ok 4.450 zł (miesięcznie ok. 185 zł). Jeśli okres ten wynosi 36 miesięcy, wówczas wysokość dofinansowania wynosi 8000 zł. W przypadku przyuczenia do danego zawodu pomoc wynosi 254 zł za każdy przepracowany miesiąc. Ogólna liczba młodocianych, którzy ukończyli naukę zawodu to 34, z czego aż 32 było zatrudnionych na 3-letni okres pracy, a dwóch skorzystało z przyuczenia.

Oświata jest bardzo trudnym działem. Wymaga dużego zaangażowania pieniędzy, kapitału ludzkiego oraz dobrego zarządzania. Trzeba myśleć perspektywicznie i pamiętać, że kadencja stanowi tylko krótki fragment czasu. Priorytetem jest długofalowa polityka oświatowa obejmująca nawet kilka kadencji. Takowa powinna powstać przede wszystkim przy udziale ekspertów. Jej realizacja nie może zależeć od politycznych roszad w RMZ.

Wysoki poziom nauczania może przyczynić się do wzrostu liczby uczniów, a to już pierwszy krok w walce z niżem demograficznym.

Mam zamiar kontynuować ten wątek. Jeśli wśród czytających są uczniowie zgierskich szkół, nauczyciele, dyrektorzy czy urzędnicy i chcieliby się wypowiedzieć na ten temat zapraszam do kontaktu mailowego (zgierzmoimmiastem@gmail.com).